PROFILAKTYK.ORG

Karolina Kmiecik-Jusięga

Skuteczne strategie profilaktyczne

 

Jak definiujemy strategię?

Strategia to:

  1. w ujęciu literatury z zakresu profilaktyki społecznej: metametoda, główna orientacja postępowania, oparta o teorie naukowe.
  2. w ujęciu nauk o zarządzaniu to: długoterminowe planowanie w zakresie rozwoju przedsięwzięcia, systematyczna realizacja ustalonych planów oraz SZTUKA OSIĄGANIA CELÓW przy pomocy dostępnych zasobów w oparciu o sprawdzone podstawy teoretyczne.

Jakie strategie wyróżnia się w literaturze przedmiotu?

  1. Podział strategii na: informacyjne, edukacyjne, wczesnej interwencji, alternatyw, działań w środowisku lokalnym, redukcji szkód (na poziomie wskazującym).
  2. Podział wg K. Ostaszewskiego: na wiodące (praca z rodzicami, wsparcie mentorów, rozwijanie umiejętności życiowych, edukacja normatywna, budowanie więzi ze szkołą) i uzupełniające (przekazywanie wiedzy, zajęcia alternatywne, treningi umiejętności odmawiania, edukacja rówieśnicza).
 

Przykłady skutecznych strategii profilaktycznych:

STRATEGIA MISTRZA

Polega na wspieraniu i budowaniu relacji młodych ludzi z osobami: 

  • uznanymi społecznie, 
  • moralnie i osobowościowo dojrzałymi, 
  • świadomymi zagrożeń i rozwoju człowieka, 
  • mądrymi, odważnymi i odpowiedzialnymi.

Mistrz/Przewodnik/Autorytet może być osobą bezpośrednio znaną dziecku, medialną, historyczną albo wyimaginowaną. Ważne, by jego postawa życiowa stanowiła ścieżkę rozwoju dla drugiego człowieka.

W tej strategii przede wszystkim stosujemy edukację normatywną, czyli kształtujemy przekonania młodych o tym co jest i powinno być normą, a co nią nie jest.  

Tylko W RELACJI MOŻEMY PRZEKAZYWAĆ NORMY I WARTOŚCI.

  

STRATEGIA EDUKACJI RODZICÓW

Kładziemy nacisk na pracę z rodzicami: 

  • do nich kierujemy przekazy informacyjne, 
  • wzmacniamy ich kompetencje rodzicielskie, 
  • włączamy ich w proces wychowania i kształcenia dzieci. 
  • Ważne jest ustalenie z rodzicami wspólnej drogi myślenia o zapobieganiu zachowaniom ryzykownym oraz przekonanie ich o tym jak bardzo są ważni w życiu dzieci.

Badania pokazują, że najważniejszymi osobami dla adolescentów są rodzice i to oni mają największy wpływ na podejmowanie zachowań ryzykownych przez dzieci.

  

STRATEGIA WSPÓŁPRACY ŚRODOWISKOWEJ

to integrowanie działań instytucji rządowych i pozarządowych we wspólnym celu. 

Polega głównie na budowaniu dobrych relacji między ludźmi reprezentującymi instytucje i organizacje, ale też na budowaniu dobrego klimatu w szkole między nauczycielami, rodzicami i uczniami oraz wspieranie tych ostatnich w działaniach na rzecz innych [np. koła wolontariatu, samopomoc uczniowska, itp.] 

Według badań naukowych dobry klimat w szkole sprzyja lepszym osiągnięciom uczniów, co z kolei ma wpływ na zmniejszenie liczby zachowań ryzykownych.

 

STRATEGIA POTENCJAŁÓW

Sprowadza się głównie do: 

  • podkreślenia znaczenia potencjałów w diagnozie, ewaluacji i metodach pracy profilaktycznej,
  • używania metod wzmacniających w działaniach zapobiegawczych (np. dziecko częściej ponosi konsekwencje dobrych zachowań niż złych),
  • bazowania na czynnikach ochronnych: diagnozowania ich, wspierania i budowania nowych. 

Metodami są tu: edukowanie w zakresie umiejętności życiowych, w tym społecznych, informowanie o możliwościach rozwojowych, organizowanie czasu wolnego tak, by wspierać zdolności, talenty, odpowiadać na potrzeby i marzenia dzieci.

WAŻNE:

  • szukanie potencjałów u młodych ludzi jest bardziej efektywne w pracy wychowawczej (pozwala znaleźć pozytywne punkty oparcia) niż skupianie uwagi na problemach i wadach;
  • badając potencjał poznajemy jego możliwości i siłę sprawczą, a skupiając się na problemach- poznajemy tylko problemy;
  • przekonanie dorosłych o pozytywnych możliwościach młodzieży sprawia, że chce ona być jeszcze lepsza i kształtuje pozytywną tożsamość;
  • rozwijanie potencjałów kreuje pozytywną profilaktykę a skupianie się na problemach determinuje przede wszystkim działania polegające na likwidacji, czy minimalizowaniu czynników ryzyka;
  • skupianie uwagi na pozytywach buduje siłę i wiarę w sukces:)

Generalnie:  w jakim kierunku patrzymy - tam podążamy…

 


Copyright © PROFILAKTYK.org